Groen in de stad maakt gezonder

Mensen zijn van nature gezelschapsdieren. We vinden het niet erg om in de stad dicht op elkaar te wonen, want we houden van gezellige drukte. En in de stad hebben we alle voorzieningen naast de deur, lekker makkelijk. Maar is zo’n versteende omgeving wel goed voor ons?

Onderzoek geeft aan dat een groene omgeving gezonder is. Maar die natuur kun je ook in de stad creëren, bijvoorbeeld met een park. Volgens natuurkundige en wetenschapsjournalist Mark Mieras, gespecialiseerd in hersenontwikkeling, wordt al twintig jaar onderzoek gedaan naar het effect van groen op het welzijn van mensen. “Dat effect is tweeledig. Planten en bomen verspreiden stoffen die een aantoonbaar kalmerend effect hebben op ons zenuwstelsel. Dat verklaart voor een deel dat lijfelijke aanwezigheid in de natuur zo’n verkwikkend effect op ons heeft. Maar ook naar natuur kijken, uit het raam van je woonkamer, of natuur zien op foto’s heeft een positief effect.”

Natuur is goed voor de productiviteit
Een verklaring voor dat effect is het feit dat onze hersenen zich in miljoenen jaren in een groene omgeving hebben ontwikkeld. Mieras: “Onze hersenen voelen zich thuis in de natuur. Indrukken van de natuur zijn makkelijker te verwerken. In een stedelijke omgeving zonder groen bewegen je ogen onrustiger en vergt het veel meer van je aandacht. Dit zorgt voor uitputting van je hersenen. Maak je een wandeling door een park of bos, dan geef je je hersenen rust en kun je je weer concentreren. Zo helpt de natuur ons om productiever te zijn.”

Natuur daagt onze hersenen uit
De bakstenen van een gebouw en tegels van een plein zijn voor onze hersenen nogal saai, zegt Mieras. “Bakstenen en tegels worden in een bepaald patroon gelegd, dat steeds herhaald wordt. De natuur is veel interessanter. Elk blad aan een boom is verschillend en elk insect beweegt op een andere manier. Onze hersenen snappen de verborgen ordening van zo’n complexe fractale structuur. Ze puzzelen ermee en ze worden uitgedaagd. Bij kale tegels vervelen ze zich en daar worden ze onrustig van.”

Belevingstuin als natuurlijke psychiater
Ook belevingstuinen bij zorginstellingen spelen dus een belangrijke rol. “Aangetoond is dat groen rondom een zorginstelling leidt tot minder depressiviteit en angst. Groen is een natuurlijke psychiater. Bomen zorgen ook voor een lagere bloeddruk en minder stress.”